تیپ شناسی شخصیتی چیست و چرا دارای اهمیت می باشد؟

برای اینکه تعریف درست و دقیقی از تیپ شناسی شخصیتی خدمت شما ارائه کنیم، لازم است که بدانیم تیپ شناسی شخصیتی مفهومی می باشد که افراد را با ویژگی‌های رفتاری مختلف آنها متمایز کرده و آنها را در دسته بندی های مختلف برای تیپ های تعریف شده قرار می دهد. تیپ شناسی شخصیتی در اصل تمایلات ذاتی افراد را در رفتار و اعمال آنها منعکس می‌کند و آنها را به صورت جفت های متضاد در جامعه نشان می دهد.

به عنوان مثال درونگرا یی و برونگرا یی دو نمونه از تیپ شناسی شخصیتی یا Personality typology به شمار می آیند. خصوصیات و ویژگی‌های بسیار فراوانی برای تعیین تیپ شناسی شخصیتی افراد و اندازه گیری میزان آن وجود دارد.

تیپ شناسی شخصیتی چگونه سبب کمک به افراد می‌شود؟

با شناخت تیپ شخصیتی خود می توانید درک صحیح تر و آگاهانه تری را از ضمیر خود داشته و دید عینی بسیار شفاف تری نسبت به شخصیت خود بدست آورید.

این خودآگاهی به شما کمک می کند تا بتوانید به نقاط قوت خود پی برده و نقاط ضعف خود را نیز شناسایی نموده و درصدد رفع آنها برآیید. اما یکی از مهمترین و در عین حال با ارزش ترین جنبه های فهمیدن تیپ شناسی شخصیتی، هنگامی می باشد که افراد متوجه می‌شوند در طرز فکر و احساس و اعمال خود تنها نیستند و اینکه احساس عجیب و غریبی که در گذشته از شخصیت خود داشته اند را دیگر نخواهند داشت. درک این موضوع که بسیاری از افراد مکانیزم های درونی مشابهی مانند شما دارند و یا اینکه رویکردی مشابه به شما انجام می دهند، به  افراد کمک کرده تا احساس تنهایی نکرده و سبب ارزش گذاشتن به تیپ شخصیتی خود شوند. در نتیجه این موضوع می‌تواند برای آنها آرامش بخش بوده و سبب شده تا دیگر احساس تنهایی نکنند.

آگاهی از تیپ شناسی شخصیتی همچنین به افرادی که دارای ویژگی های شخصیتی و رفتاری مشابه ای نبوده نیز بسیار مفید می‌باشد. یادگیری نحوه عملکرد متفاوت و مختلف تیپ های شخصیتی گوناگون افراد این اجازه را می دهد تا بتوانند با یکدیگر بهتر ارتباط برقرار کرده و همچنین افراد دیگر را نیز بهتر و مناسب‌تر درک کنند.

این شناخت از تیپ شناسی شخصیتی می‌تواند تاثیرات بسیار ارزشمند و مفیدی را در هر رابطه‌ای از تجارت گرفته تا رابطه عاشقانه داشته باشد و سبب کامیابی این افراد در ارتباط با یکدیگر شود.

تیپ شناسی شخصیتی به شما کمک می کند تا نوع شخصیت خود را تشخیص داده و شناخت بهتری نسبت به خود به دست آورید.

درونگرایی introversion در مقابل برونگرایی extroversion

نه همه افراد از نظر اجتماعی درونگرا بوده که در روابط با دیگران بی دست و پا و انزوا گیر باشند و نه همه افراد برونگرا بوده و قصد تعامل با تمامی اطرافیان دورشان را داشته باشند. با این حال این نکته درست است که افراد درون گرا نسبت به برونگرا ها زمان بیشتری را به خود اختصاص می‌دهند. برخی از افراد درونگرا ممکن است تحت تاثیر سر و صدا و یا فعالیت بیش از حد بیرونی قرار بگیرند که موجب می شود برای نفس کشیدن و جدایی از آن همه سر و صدا به فضا و محیطی ساکت پناه ببرند.

از طرف دیگر افراد برونگرا برای جلوگیری از کسالت و بی حوصلگی خود به تحریک بیرونی نیاز دارند. برخی از این افراد از طریق ارتباط با دوستان، آشنایان و اقوام به این نیاز پاسخ داده، در حالی که برخی دیگر از افراد برونگرا ممکن است به فعالیت‌های بدنی یا رفتن به محیط فضای رسانه و مجازی و ارتباط گرفتن به صورت مجازی با افراد درون آن روی بیاورند. به طور خلاصه افرادی که درون گرا بوده و دارای تیپ شناسی شخصیتی درونگرایی می باشند، به راحتی توسط افکار و ذهن خود تحریک‌ میشوند. ویژگی و مشخصه غالب این افراد این است که در اکثر موارد از تنها بودن خوشحال می شوند، در ارتباط با افراد برونگرا کمتر خود را تحریک می کنند و برونگرا ها نیز تمایل بیشتری به جستجوی منابع خارجی برای تحریک دارند.

افراد حس گرا sensation در مقابل افراد شهودی intuition

بنا به گفته یونگ، در شخصیت انسان دو عامل اصلی و اساسی برای دریافت کردن اطلاعات و داده ها وجود دارد؛ احساس و شهود؛اطلاعات و داده های انتزاعی که از طریق حواس پنجگانه قابل درک و دسترسی نباشند به افراد شهودی نسبت داده می شوند. ویژگی که در افراد شهودی دیده می شود، آرمانگرا می‌باشند و به سمت کمال و نقطه ی ایده‌آل حرکت می‌کنند. این افراد نظریه‌ها، تخیلات، فرضیات و دیگر موارد افراد موفق را شناخته و آنها را الگوی خود قرار می دهند. ویژگی مشخص دیگری که در  تیپ شناسی شخصیتی به افراد شهودی نسبت داده می‌شود، این است که آنها به سادگی از فعالیت‌های روزمره و ملموس زندگی خود، خسته و آزرده می شوند، به همین دلیل این افراد اغلب از بحث کردن و جدال در رابطه با موضوعات انتزاعی مختلف نظیر الهیات، فلسفه، نظریه های سیاسی، روانشناسی، اجتماعی، اقتصادی و غیره با همتایان خود لذت می برند.

افراد شهودی اغلب قصد و تمایل دارند که مسائل حقیقی و یا اخلاقی پیش آمده در طول زندگی خود را به روش های معمول و معقول حل کنند. این افراد از تعارف کردن بی مورد نیز پرهیز می‌کنند. نوع دیگری از تیپ شناسی شخصیتی افراد احساسی، این می باشد که در مقابل افراد شهودی قرار دارند. این افراد ویژگی مخصوص به خود را داشته و اغلب آنها در خانه مشغول بحث و گفت‌وگو و مشارکت در امور روزمره زندگی خود هستند.

در حالی که برخلاف افراد احساسی، افراد شهودی می توانند زمان زیادی را صرف تامل و تفکر از زندگی کنند افراد احساسی از زندگی ساده و بی آلایش خود رضایتمندی بیشتری دارند. ویژگی و مشخصه هایی که در این نوع از تیپ شناسی شخصیتی افراد احساسی دیده می‌شود، وظیفه گرا بودن آنها می باشد و این افراد کاری را که باید انجام دهند بدون تحلیل بیش از حد و درنگ کردن انجام می دهند.

افراد متفکر thinking در مقابل افراد احساسی feeling

دو نمونه دیگر از تیپ شناسی شخصیتی در افراد را می‌توان به افراد متفکر و یا افراد احساسی نسبت داد. برخلاف منطق، احساس تنها ویژگی دوگانگی بوده است که جنسیت در آن ظهور و بروز پیدا می‌کند و تاثیر بسزایی دارد. به طوری که جامعه اغلب افراد را که دارای جنسیت مذکر بوده به عنوان افرادی متفکر و زنان را به عنوان افرادی احساسی در نظر گرفته و تلقی می کنند. متفکران و افراد منطقی را می توان به عنوان شخصیت هایی که عقل آنها بر احساساتشان غلبه می کند در نظر گرفت. ویژگی بارز افراد منطقی و متفکر این است که به نیازهای دیگران اهمیت کمتری می‌دهند. این افراد بیشتر پیگیر علایق و اهداف خود هستند و بر روی آنها تمرکز می کنند، همچنین در مواقع احساسی نیز از بروز دادن احساسات خود جلوگیری کرده و راههای منطقی را انتخاب می کنند.

در مقابل این افراد، تیپ شناسی شخصیتی دیگری به نام افراد احساسی وجود دارد. این افراد بیشتر با احساسات و عواطف خود در ارتباط بوده و در تماس هستند. ویژگی بارز افراد احساساتی این است که آنها عموماً نسبت به افراد دیگر مثل دوستان، نزدیکان، خانواده، همسر، فرزند و غیره دلسوز تر و مهربان‌تر هستند. البته این به آن معنا نیست که افراد منطقی و متفکر هیچ حس عاطفی نداشته و یا اینکه افراد احساسی نیز از قوه تفکر خود استفاده نمی کنند، بلکه این خصوصیات در درجه هایی گوناگون و مقدارهایی متفاوت از تیپ شناسی شخصیتی در وجود آنها نهادینه شده است و با هم فرق می کند.

 

افراد قضاوت گر judging در مقابل افراد درک کننده perceiving

دو نوع دیگر از تیپ شناسی شخصیتی، افراد قضاوت گر و افراد ادراکی هستند. تقابل مابین افراد قضاوت گر و افراد درک کننده کمی از دیگر تقابل ها بیشتر است و ممکن است از دیگر دوگانگی ها گیج کننده تر به نظر برسد. برخی از کتاب ها و یا وبسایت های تیپ شناسی شخصیتی، افراد درک کننده را انسان‌هایی نامرتب، شلخته و افرادی که زمان را به تعویق می‌اندازد و به طور مزمن و همیشگی بر سر قرار ها دیر می رسند معرفی میکنند. افراد قضاوت گرا در  تیپ شناسی شخصیتی، افرادی مرتب و منظم و سر وقت معرفی می‌گردند. ویژگی های عنوان شده در مورد این شخصیت ها، ممکن است از طریق تحلیل های شخصیتی دقیق‌تر قابل توضیح باشند، اما نمی‌توان آنها را صرفاً برای تمامی افراد این دسته به طور دقیق طبقه‌بندی و پیش‌بینی کنیم. افراد درک کننده از لحاظ ظاهری، افرادی انعطاف پذیر و سازگار هستند. آنها کمتر تمایل دارند که نظرات خود را به دیگران اعلام کرده و اراده خود را به سایر افراد تحمیل نمایند. در نتیجه این افراد غالباً به عنوان شنوندگان بسیار خوبی در نزد دیگران تلقی می‌شوند و در نگرش خود نسبت به دیگران هیچ گونه قضاوت و برداشتی ندارند. تیپ شناسی شخصیتی افراد قضاوت گر به نحوی است که آنها افرادی با صلابت، با ظاهری مستحکم، متفکر و در رفتار قاطع هستند. آنها بیشتر از افراد نوع ادراکی تمایل دارند که به طور مستقیم نظرات یا خواسته های خود را به دیگران اعلام نمایند. همچنین این افراد در موقعیت هایی که نیاز به تصمیم گیری و یا نتیجه گیری قاطعانه ای وجود داشته باشد،  با قدرت بالا عمل می کنند و نظرات و پیشنهادات خود را به دیگران ارجاع می‌دهند.

در این مقاله با انواع تیپ شناسی شخصیتی و افراد و ویژگی‌های آنها به طور مختصر آشنا شدیم. دانستن تیپ شناسی شخصیتی یکی از مواردی است که می‌تواند بر روی تصمیمات و آینده زندگی افراد تاثیرگذار بوده و موجب از بین رفتن نقطه ضعف ها و همچنین تقویت نقاط قوت آنها گردد. راه های مختلفی برای تعیین تیپ شناسی شخصیتی وجود دارد که می‌توانید با انجام دادن یک سری از آزمایشها و تست های روانشناسی، تیپ شناسی شخصیتی خود را پیدا کرده و با آن بیشتر آشنا شوید.